Orta Asya Türk Tarihi - Uygurlar

Uygurlar

• Uy:Müttefik
• Uygur: Takip, oymak, müttefik, şahin anlamları
• Töles boyları, Selenga Irmağı
• Çin x Arap Talas Savaşı (751), Uygurlar'ı güçlendiriyor.
• Bayan Çor, Bögü Kağan, Tarkan, Kutkamış Bilge Kağan, Kutluk Bilge Kağan liderleri
• Maniheizm / Resmi din haline getiren : BÖGÜ
• Bögü, Kırgızlar'ı mağlup eden, Çin'in başkentini Tibetliler'den kurtaran biri.
• Tibetliler ve Karluklular alınıyor.
• Kırgızlar yıkıyor.
• Yıkıldıktan sonra Doğu Türkistan'da GANSU UYGURLARI kuruluyor.
• Liao Devleti, Tangutlar ve Cengiz Moğolları'nın hakimiyetine giriyorlar.
• Son Uygur kağanı: Enian Tegin
• Ünlü Uygur şehirleri:
• Kaşgar
• Beşbalık
• Ordubalık
• Kuça
• Turfan
• Kumul
• İlk kez kendilerine has alfabeleri ile kitap basanlar Uygurlar. Maitrismit - Altun Yaruk (dini)

Kırgızlar

• Ordubalık'ı ele geçiriyorlar.
• Çinliler'le birleşip Hunlar'a saldırıyorlar.
• Juan Juanlar'a ve Töles boylarına bağlanıyorlar.
• Göktürkler'e sadık kalıyorlar.
• Moğollar'a giriyorlar.

Türgişler

• Batı Göktürkler'e bağlılar.
• Göktürkler'le (Tonyukuk ile) savaş: BOLÇU SAVAŞI : Baga Tarkan
• Sulu Kağan en parlak dönem
• Araplar'la mücadele ediyorlar.
• Maveraünnehir, Buhara, Belh, Semerkand'dalar.
• Yıkılınca yerlerine Karluklar kuruluyor.

Tölesler

• Gaoche arabaları
• Hunlar'a bağlı onlarca Türk boyu
• Tarduşlar, Uygurlar, Avarlar, Hazarlar, Oğuzlar, Peçenekler, Karluklar, Kuman Kıpçaklar, Kırgızlar, Basmiller, On Oklar, Ogurlar, Kitan, Tatabi, Dokuz Tatar ve Otuz Tatar boyları.

Karluklar

• Arap ilerleyişini durduran Türgişler zayıflayınca yerlerine geçiyorlar.
• Talas Savaşı'nda Araplar'ı destekliyorlar.
• Bilge Kül Kadir Kağan (Karahan) Balgasun'da Karahanlılar'ı kuruyor.
• İslamiyet'i kabul eden ilk Türk kitlesi Karluklar
• İslamiyet'i kabul eden ilk Türk devleti Karahanlılar
• Karahitaylar'ın Katvan Savaşı x Harzemşahlar
• Moğollar'a bağlanıyorlar.

Oğuzlar

• Ünlü kentleri:
• Yenikent
• Karacuk
• Cend
• Suğnak
• Karnak
• Sütkent
• Üçoklar, Bozoklar kolları. Bozoklar'ın Karadeniz'e giden Uzlar kolundan Anadolu Selçukluları ve Türkmenler oluşuyor.